SAMOSIEWY RZEPAKU

Rodzina: kapustowate (Brassicaceae), dawniej krzyżowe (Cruciferae)

Nazwy ludowe i potoczne: rzepak ozimy, rzepak oleisty

Charakterystyka botaniczna: roślina jednoroczna, ozima lub jara, zimująca lub wymarzająca, w zależności od formy może wymagać jarowizacji. Roślina uprawna, uznawana za chwast w przypadku pojawienia się w uprawie jako niepożądana.
 

MORFOLOGIA

Siewka: część podliścieniowa (hipokotyl) nieowłosiona, 15–20 mm, grubości ok. 1 mm, zielonkawa. Liścienie długości 8–18 mm i szerokości 8–15 mm, nerkowate lub odwrotnie sercowate. Długość ogonka liścieni zbliżona do długości blaszki liścienia lub nieco dłuższa.

Rozeta: pierwsze liście właściwe pojawiają się tuż nad liścieniami i tworzą pozorną rozetkę. Pierwsze liście długości 30–45 mm i 15–20 mm szerokości, klapowate lub podłużnie odwrotnie jajowate, z piłkowatym brzegiem bliżej ogonka, klinowato schodzą się w kierunku ogonka liściowego o długości ok. połowy blaszki. Liście nieowłosione, z wyraźnie widocznym pierzastym unerwieniem. Kolejne liście coraz większe, początkowo klapowate, później lirowate.

Łodyga: naga, jako samosiewy zwykle rośnie krzywo pod wpływem roślin sąsiednich i szczątkowego działania substancji herbicydowych, w zależności od warunków może dołem rozgałęziać się. Jako samosiew osiąga wysokość do 100 cm (zwykle 50–70 cm).

Liście na łodydze: dolne zwykle lirowate lub klapowate, górne podługowate i lancetowate, nagie, z wyraźnie widocznym pierzastym unerwieniem.

Korzeń: palowy, zwykle jako samosiewy dość gruby, na całej długości rozgałęziony, osiąga głębokość warstwy ornej lub ją przerasta.

Kwiaty: żółte, identyczne jak kwiaty rzepaku uprawnego, cztery zielone działki kielicha i cztery żółte płatki korony, kwitnie zwykle w innym terminie niż plantacje rzepaku.

Owoc: łuszczyna jako samosiew zwykle krótsza i często bardziej zniekształcona niż na rzepaku uprawnym.

SZKODLIWOŚĆ

Progi szkodliwości: nie ma oficjalnych. Przez swoją ekspansywność i konkurencyjność wobec roślin uprawnych stanowi duże zagrożenie. Występuje szczególnie na polach z rzepakiem w płodozmianie oraz jako zawleczone z resztkami słomy na kombajnie, czy z materiałem siewnym. W płodozmianie z rzepakiem samosiewy stanowią pomost dla szkodników i patogenów.