MAK POLNY

Rodzina: makowate (Papaveraceae)

Nazwy ludowe i potoczne: dziki mak, krasa, maczek, patrak, pytrok, żer, żyr

Charakterystyka botaniczna: roślina jednoroczna, jara, zimująca, nie wymaga jarowizacji, rzadko dwuletnia. Jeden z najczęściej spotykanych chwastów wszystkich stanowisk glebowych, poza najlżejszymi i kwaśnymi piaskami. 

MORFOLOGIA

Siewka: część podliścieniowa (hipokotyl) nieowłosiona, do 1 cm długości, grubości 0,2–0,9 mm, zielona. Liścienie zielone, równowąskie, nieowłosione, długości 6–10 mm i szerokości 0,2–0,5 mm. Ogonek liścienia 2–3 razy dłuższy od jego
blaszki.

Rozeta: epikotyl nierozwinięty, liście nad liścieniami tworzą rozetę, w której pierwsze z nich są jajowate, o zaokrąglonej nasadzie, na ogonku długości blaszki liściowej, czyli 3–8 mm długości i 2–5 mm szerokości. Liścienie i pierwsza para liści szybko zamierają. Kolejne liście w rozecie w zarysie odwrotnie jajowate, wydłużone, z dwoma parami wcięć, dość głębokich, sięgających połowy szerokości blaszki. Unerwienie na liściach właściwych w rozecie pierzaste. Liście w rozecie szczeciniasto owłosione.

Łodyga: owalna w przekroju, silnie szczeciniasto owłosiona, rozgałęziająca się od dołu. Osiąga wysokość 100 cm (zwykle 20–70 cm).

Liście na łodydze: pojedynczo lub podwójnie pierzastodzielne, o wysłużonych równowąskich lub lancetowatych odcinkach. Liście szczeciniasto owłosione.

Korzeń: palowy, dość mocny na całej długości, z licznymi korzeniami bocznymi, długości ponad 30 cm.

Kwiaty: pojedyncze, na bardzo długich, szczeciniasto owłosionych szypułkach, wyrastających z kątów liści. Kielich kwiatowy dwudzielny, odpadający podczas kwitnienia. Płatki korony cztery, barwy czerwonej, czasem pomarańczowej lub występują formy o barwie białej.

Owoc: torebka (tzw. makówka) o okrągłym lub odwrotnie jajowatym kształcie, nieowłosiona. 

SZKODLIWOŚĆ

Progi szkodliwości: 12–22 roślin na 1 m2. Szczególnie szkodliwe są rośliny, które wzeszły jesienią, a ich siewki przezimowały. Obecny w zielonej paszy może powodować podtrucia zwierząt. Jeden z najgroźniejszych chwastów upraw łanowych, szczególnie ozimin, ale także jarych. Siewki wiosenne występują często także w uprawach szerokorzędowych.
Preferuje gleby żyzne, ale także z niedoborami potasu. 

WARTO WIEDZIEĆ
 

Na polach występuje często podobny gatunek – mak wątpliwy, o podłużnej, ale nagiej torebce (makówce), z którym mak polny często i łatwo krzyżuje się. Na glebach lekkich często występuje mak piaskowy, o delikatniejszej budowie i podłużnej
szczeciniastej torebce. Większość gatunków maków w mlecznym soku zawiera alkaloidy pochodne opioidów, jednak maki występujące na polach mają je w małej koncentracji.